1. LİG'İN YENİ TAKIMLARINI TANIYALIM 3 : ADANA DEMİRSPOR

Yeryüzünün topyekün aşırılıklar çağını yaşayıp İkinci Dünya Savaşı'na doğru koşar adım gittiği günlerde ülkemizde de silah altına alınmamış gençlerin sürekli zinde kalmalarını sağlamak amacıyla çıkarılan bir kanunla 500'den fazla işçi çalıştıran müesseselere spor kulübü kurma zorunluluğu getirilmiş; bu kanun uyarınca da Adana'daki TCDD 6. Bölge Müdürlüğü içerisinde bir spor kulübünün kurulması hazırlıklarına başlanmış. Çalışmaların meyvesini verdiği 1940'ta Adana sporuna uzun yıllar damgasını vuracak olan kulüp kurulmuş : Adana Demirspor.

1942'den 1953'e kadar Çukurova Ligi'nde şampiyon olup Türkiye finallerine katılma hakkı kazanmış Mavi-Lacivertliler. 1953-1954 futbol sezonundaysa Türkiye Amatör Takımlar Şampiyonası finalinde Hacettepe'yi yenip kupayı kaldırmış Adana Demirspor. 1959'a gelindiğinde bugünkü Süper Lig'in atası kabul edilen Milli Lig kurulmuş. (Ancak adı milli olmasına rağmen yalnızca profesyonel mahalli ligi bulunan İstanbul, Ankara ve İzmir'den 16 takımın katılımıyla oluşmuştu bu ilk Milli Lig. 8'er takımla 2 grupta oynanan ilk sezonda küme düşme de yoktu. Yine 3 şehri liglerinden 7 takım kendi arasında baraj maçı oynadı ve 4'ü 1. Lig'e yükselip takım sayısını 20'ye tamamladı.) 20 takımla oynanan 1959-1960 sezonunda ligi son 3 sırada bitiren takımlar için Ankara, İstanbul ve İzmir mahalli liglerinden gelecek 3 takımın da dahil olacağı bir play-out ligi kurulmuş. Ancak Milli Lig'in 3 büyük şehire sıkıştığı eleştirilerinden kurtulmak isteyen TFF ligi ülke geneline yaymanın ilk adımı atıp profesyonel mahalli ligi bulunmayan Adana'dan Adana Demirspor'un da bu baraj maçlarına katılmasına karar vermiş. 7 takımlı grubu 2. tamamlayan Adana Demirspor, 3 büyük şehir dışından 1. Lig'te oynama hakkı kazanan ilk kulüp olarak tarihe geçmiş.

1960-1961 sezonunda ilk kez 1. Lig'te oynayan Mavi-Laciverliler, ligi son sırada tamamlayıp baraj maçlarına kalmış ve 7 takımlı ligi 4. sırada tamamlayıp Adana Mahalli Ligi'ne dönüş yapmış. 1963-1964 sezonundaysa 2. Lig'in kurulmasıyla buradaki yerini alıp profesyonel hayata dönmüş Adana Demirspor ve sezon boyunca şampiyonluk mücadelesi verip Şekerspor'un 2 puan gerisinde kalmış. Ertesi sezonsa 16 takımlı ligi 6. sırada tamamlamış. 1965-1966 sezonundaysa iki gruba bölünen 2. Lig'in Beyaz Grup'unda yer almış ve 11 takım arasından 3. olarak Yükselme Grubu'na katılmış ancak ilk ikinin yükseleceği grupta 4. olmuş. Ertesi yılsa yeni kurulan Kayserispor, Konyaspor, Trabzonspor, Kocaelispor ve Boluspor'un da yer aldığı grupta yine 4. olmuş. 1972-1973 sezonuna kadar 2. Lig'te orta sıralarda yer alan Adana Demirspor, bu sezon Beyaz Grup'u 1. tamamlayıp 1. Lig'e katılma hakkı elde etmiş. [ Bu sezonun Kırmızı Grup 1.'si Kayserispor'la oynadıkları 2. Lig Şampiyonluk maçının öyküsü şu yazıda yer alıyor : http://altligler.blogspot.com/2012/04/sampiyon-osman-galatasarayl-evren.html ]

1. Lig'e yükseldiği sezonda 10. olan ve yıllar içinde 8. - 13. sıra arasında ligi tamamlayıp ligin gediklilerinden biri haline gelen Adana Demirspor, ilk kez 1978-1979 sezonunda küme düşme korkusu yaşamış. Son 2 haftaya küme hattındaki Bursaspor'un 1 puan üstünde girse de 29. haftada Fenerbahçe'yi 1-0 yenip hem ligte kalmayı garantilemiş, hem de Fenerbahçe'yi şampiyonluktan etmiş. Sonraki 2 sezonu yine orta sıralarda geçiren Mavi-Lacivertliler; 1982-1983 sezonunu 7. tamamlayarak tarihinin en iyi sezonunu geçirmiş. Ancak hemen ertesi sezon sezonun ortasından itibaren çöktüğü ligin dibinden kurtulamamış ve son 2 haftaya aynı puanda olduğu Antalyaspor'un averajla altında düşme hattında girmiş. 33. haftadaysa Antalyaspor'a 2-1 yenilip 11 yıl aradan sonra 2. Lig'e doğru yol almış.

Yeniden 1. Lig'e dönmek hedefiyle girdiği 1984-1985 sezonunda 2. Lig A Grubu'nu tamamlayıp hayal kırıklığı yaratmış Adana Demirspor. 1985-1986 sezonundaysa Diyarbakırspor'la yine A Grubu'nda amansız bir şampiyonluk yarışına girmiş ve bitime 4 hafta kala 1 puan farkla liderlik koltuğunda oturmuş. Ancak 29. haftada Diyarbakır'daki olaylı maçı 2-1 kaybedince avantajını rakibine kaptırmış. Ertesi hafta Diyarbakırspor'un Erzincanspor'la berabere kalması ümitleri yeniden yeşertse de evinde Gaziantepspor'la golsüz berabere kalınca son 2 haftaya 1 puan geride girmiş. Diyarbakırspor'un Siirt YSEspor'u 3-0 yendiği 31. haftada Erzurum deplasmanında yine 1 puanla dönünce son hafta öncesi puan farkı 2'ye çıkmış. Galibiyete 2 puan verildiği dikkate alındığında beraberliğin şampiyon yapacağı Diyarbakırspor, Sivasspor'dan 2-2'yle 1 puan kopartıp şampiyonluğunu ilan etmiş. 1986-1987 sezonunda A Grubu'nda rakiplerini sürklase eden Adana Demirspor, haftalar öncesinden şampiyonluğunu ilan edip 1. Lig'e dönmüş.

1. Lig'teki 2 sezonunda 10. ve 14. olan Adana Demirspor, 1989-1990 sezonunda bu kez başarılarıyla değil, bir mağlubiyetiyle tarihe geçmiş ve Beşiktaş'a 10-0 yenilerek 1. Lig (şimdiki Süper Lig) tarihinin en farklı mağlubiyetini alan takım olmuş. Adana Demirspor, aynı sezonu 18 takım arasından 17. olarak kapatmış ve küme düşmüş. Ancak 2. Lig'te bir sezon durup C Grubu'nu yine ligin bitimine haftalar kala şampiyon bitirip yeniden en üst lige dönmüş. 1991-1992 sezonunu yine son sıranın bir üstünde bitirip (bu defa 15. olarak) bir kez daha 1. Lig'e veda etmiş. 

2. Lig'in iki kademeli oynandığı 1992-1993 sezonunda Yükselme Grubu'na kalmayı averajla Malatyaspor'a kaptıran Mavi-Lacivertliler, Klasman Grubu'nda yalnızca 9 puan toplamasına rağmen grup birincisi olmuş (Ancak o yıl klasman grubu birincilerine play-off bileti verilmiyor, Yükselme Grubu'nu ilk üç sırada bitiren takımlar doğrudan 1. Lig'e çıkıyordu; Adana Demirspor'un bu kötü performansını da buna bağlamak gerekir).  1993-1994 sezonunda 5. Kademe Grubu'nu 1. bitirip kaldığı Yükselme Grubu'nda 5. olup play-off'a katılma hakkı kazanmış. Play-off'ta da Hatayspor'u 1-0, Çanakkale Dardanelspor'u 2-1 yenip alışkan olduğu 1. Lig'e yeniden yükselmiş.

1994-1995 sezonunda tarihinin en kötü 1. Lig performansını gösteren Adana Demirspor; 3 galibiyet, 6 beraberlik ve 25 mağlubiyetle sonuncu olup yıllarca hasret kalacağı en üst lige veda etmiş. 1998-1999 sezonuna kadar gruplarını hep orta sıralarda bitiren Mavi-Lacivertliler, bu sezonda 1. Klasman Grubu'nu 7. bitirip Kilim Belediyespor'la birlikte küme düşmüş. (Bu, Adana Demirspor'un tarihinde ilk kez lig piramadinin üçüncü ayağına düşüşüdür.)

1999-2000 sezonunda 3. Lig 3. Grup'u Hacılar Erciyesspor ve Kahramanmaraşspor'un ardında 3. bitiren Mavi-Lacivertliler, 2000-2001 sezonunda Kahramanmaraşspor, Mezitlispor ve Tarsus İdman Yurdu'yla şampiyonluk mücadelesi verip iki takımın 2. Lig B Kategorisi'ne yükseleceği grupta son haftaya Kahramanmaraşspor'un 1 puan gerisinde, Tarsus İdman Yurdu'yla da aynı puanda girmiş ve Tarsus İdman Yurdu'nu 4-1 yenip Kahramanmaraşspor'un da İskenderun Demir Çelik Genel Müdürlüğüspor'la 1-1 berabere kalmasıyla şampiyon olarak terfi etmiş.

2001-2002 sezonunda Yükselme Grubu'na katılamamış ancak Klasman Grubu'nu 1. tamamlayıp play-off'a kalmış Demiryolcular. Denizli'de oynanan maçlarda Şanlıurfaspor'u 5-3, Türk Telekomspor'u 1-0 ve Karşıyaka'yı uzatma dakikalarında bulduğu golle 2-1 yenip Bank Asya 1. Lig'e yükselmiş. İlk sezonunu 10. olarak kapatan Adana Demirspor, 2003-2004 sezonunda 16. olup 1 puan farkla küme düşmüş. 2006-2007'ye kadar B Kategorisi'nde vasat performanslar göstermiş Mavi-Lacivertliler. Ancak bu sezonda Yükselme Grubu'nu 3. bitirip play-off'a, oradan da finale kalmış ancak finalde Giresunspor'a dramatik bir şekilde 5-1 yenilerek elenmiş. 2007-2008'deyse lider olarak girdiği son haftada Mersin İdman Yurdu'ya 2-1 yenilip üçüncülüğe düşmüş ve direkt terfi şansını yitirmiş. Play-off ilk maçındaysa Güngören Belediyespor'a son dakika golüyle 1-0 yenilip elenmiş. B Kategorisi'nin isminin 2. Lig olduğu 2008-2009'dan bu yana vasatın üstüne çıkamayan Adana Demirspor, 2010-2011 sezonunda Kırmızı Grup'u 5. bitirip play-off'a katılma hakkı elde edip ilk turda Yeni Malatyaspor'u penaltılarla elese de yarı finalde Bandırmaspor'a 3-1 yenilmiş.

2011-2012 sezonuna geçen sezonki hocası Ali Güneş'le başladı Adana Demirspor. 2. Lig seviyesinin üstünde bir kadro kurdu Şimşekler; Göztepeli Burak Keskin, Tayfun Özkan, Raşit Sevindir ve Uğurtan Çepni, Konya Torku Şekersporlu Süleyman Varlık, Ordusporlu Bilal Türkgüler, Samsunsporlu Hakan Vural Koçaslan, geçtiğimiz sezonu Balıkesirspor'da kiralık geçiren Beşiktaşlı Soner Ergençay, Akhisar Belediyesporlu Emre Hasan Balcı, Altaylı Tayfun Seven, Kartalsporlu Mehmet Kahriman, Karşıyakalı Erçağ Evirgen, Bandırmasporlu Halil Çelik gibi kalburüstü oyuncuların yanısıra Belediye Vansporlu Güney Atılgan, İstanbulsporlu Sait Özdemir, Adanaspor altyapısından Turgut Gül ile kulüp altyapısından Recep Çoban ve Doğuhan Erdoğan kadroya dahil edildi; Bursaspor'dansa Tunay Acar ve Bedri Can Özdoğan kiralandı.

Sezona, transfer yasağı yüzünden yedek kulübesinde iki futbolcu oturtabilen rakibi karşısında penaltıdan bulduğu golle 0-1 Mardinspor galibiyetiyle giren Adana Demirspor, 2. haftada kendi evinde Bandırmaspor'a 0-1 kaybedince hoca değişikliğine gitti ve önceki yıllarda da takımı çalıştırmış olan eski futbolcusu Durmuş Ali Çolak'la anlaştı. Ancak bu değişiklik takım üzerinde umulan etkiyi yaratamadı ve Mavi-Lacivertliler, Çolak yönetiminde çıktığı 4 maçtan yalnızca 3 puan çıkardılar. 7. haftadaki Alanyaspor galibiyetiyle çıkışa geçtiler üst üste 4 maçtan galip ayrılıp lider Bandırmaspor'un 4 puan gerisinde 3. sıraya yerleştiler. Ancak ardından yine bir gerileme dönemine girip Denizli Belediyespor ve Çankırıspor maçlarında 3'er, Sarıyer ve Adıyamanspor maçlarında 2'şer puanı sahada bıraktılar. Şampiyonluk hedefinin uzağına düşen Adana Demirspor, deplasmanda Körfez Futbol Kulübü'nü, kendi evinde de Altınordu'yu tek golle devirip yarıyı liderin 8 puan gerisinde 4. olarak kapattı.

Devre arasında Tayfun Seven ve Bilal Türkgüler'i Turgutluspor'a, Tayfun Özkan'ı Körfez Futbol Kulübü'ne, Kadir Keleş'i 1461 Trabzon'a, Güney Atılgan ve Sait Özdemir'i Adıyamanspor'a, Kemal Samet Özen'i Konya Torku Şekerspor'a, Halil Çelik ve Ufuk Arslan'ı Eyüpspor'a veren kulüp Mehmet Kahriman ve Bedri Can Özdoğan'ın sözleşmelerini feshetti. Ayrıca Yaşar Yılmaz'ı da Diyarbakır Büyükşehir Belediyespor'a kiraya gönderdi. Yerlerine ise Mardinsporlu Edip Saruhan, Konya Torku Şekersporlu Kerem Can Akyüz, Ünyesporlu Taner Taşcı ve Rıdvan Koçak, Bandırmasporlu Necati Demirhan'ı alan Mavi-Lacivertliler altyapıdan Tolga Aktay ve Adana Gençlerbirliği'nden Mahsun Aksoy'la profesyonel sözleşme imzaladı. Ayrıca Beşiktaşlı Tevfik Doğukan Pala ve Çaykur Rizesporlu İlyas Çakmak'ı kiraladı. 

Mardinspor'un ligten çekilmesiyle ikinci yarıya hükmen galibiyetle başladı Adana Demirspor. İkinci haftadaysa evinde 0-1 yenildiği Bandırmaspor'dan aynı skorla rövanşı aldı ve Bandırmaspor'la puan farkını 2'ye kadar düşürdü. Ancak sezon boyunca yaşadığı gelgitlerin birine daha tutulunca 3 maçta 8 puan bıraktı ve puan farkının 5'e çıkmasına mani olamadı. 22. haftada oynanan ve 0-2 kaybedilen Ünyespor maçı da Durmuş Ali Çolak'ın Adana Demirspor'un başında çıktığı son maç oldu ve yerine yine kulübün eski hocalarından Ercan Albay getirildi. Kırklarelispor'u deplasmanda 0-2 yenip moral bulan ekip evinde Alanyaspor'la 1-1 berabere kalıp 1461 Trabzon'a 3-1 yenilince 6. sıraya kadar geriledi. Sonraki 4 maçından aldığı 2 galibiyet ve 2 mağlubiyet maç fazlasıyla 4. sıraya taşıdı ancak 30. haftayı bay geçince yeniden 6. sırada buldu kendini. Son 4 haftayaysa çok iyi bir motivasyonla girip 12 puan topladı ve 3. sıradan play-off hakkı kazandı.

Denizli'de oynanan play-off maçlarının ilkinde Kızılcahamamspor'u tek golle geçen Adana Demirspor, ecel terleri döktüğü yarı final penaltılarında Bugsaşspor'a 9-8 üstünlük sağlayınca finalde Fethiyespor'un rakibi oldu. İyi bir oyun ortaya koyduğu ve 2-0 öne geçtiği maçı 2-1 kazanınca Bank Asya 1. Lig'e bu sezon yükselen üçüncü takım oldu. Böylece 2001-2002 sezonunda Denizli'de oynanan play-off maçları sonucu 1. Lig'e çıkan Adana Demirspor tam 10 sene sonra yine Denizli'deki maçlarla 1. Lig'e çıkmış oldu.

Kulüp başkanlığını yürüten Mustafa Tuncel'in Adana Büyükşehir Belediyesi'ne yapılan operasyon sonrası tutuklanmasıyla Mart ayında kongreye gidildi ve kulübün eski başkanlarından Mehmet Gökoğlu başkanlık görevine getirildi. 

                                                                       KADRO

Kadrosunda 2. Lig standartlarının üstüne iki kaleci bulunan Adana Demirspor'da kaleyi sezonun ilk yarısında Metin Aktaş, ikinci yarısındaysa Şener Özcan korudu. Kariyerinde 5 kez A Milli Takım'a çağrılmış olan Trabzonspor kökenli 1977 doğumlu Metin Aktaş 17 maçta görev aldı. 90 kez genç milli takımlara çağrılan ve Adana Demirspor'un 17 maçında kalede görev yapan 1985 doğumlu Şener Özcan'sa Gençlerbirliği altyapı kökenli. 2005'ten beri Adana Demirspor forması giyen 1994 doğumlu kaleci Emre Seven'in ismiyse yalnızca Mardinspor maçı ilk 11'inde yar alıyordu ancak Mardinspor sahaya çıkmadığından görev alamadı.

Bu sezon 32 maçta görev alan 1987 doğumlu stoper Burak Keskin, bu sezon savunmanın bel kemiğiydi. Bir dönem Trabzonspor kadrosunda da yer alan Burak, Araklıspor'da profesyonel olmuştu. 30 kez sahaya çıkan Bursaspor'dan kiralık sağ bek Tunay Acar 1989 doğumlu. Bucaspor altyapısından yetişen ve Gaziantep Büyükşehir Belediyespor günlerinden hatırladığımız 1982 doğumlu stoper Süleyman Varlık'sa 25 lig maçında görev yaptı. Devre arasında Kerem Can Akyüz'ün transferiyle formasını kaptıran 1983 doğumlu sol bek Uğurtan Çepni ise 19 maçta görev yaptı. Karşıyaka altyapı patentli, 1989 doğumlu Kerem Can 18 lig maçında görev yaptı. Sezon başında 12 yıl formasını giydiği Samsunspor'dan gelen 1986 doğumlu stoper Hakan Vural Koçaslan 10 lig maçında sahadaydı. Devre arasında takıma katılan ve mayıs ayı başında sözleşmesi feshedilen 1986 doğumlu Edip Saruhan 2'si ilk 11 olmak üzere 5 maçta görev aldı. Yine devre arasında Beşiktaş'tan kiralanan ve 1 kez 19 Yaş Altı Milli Takım'a çağrılan 1992 doğumlu sol bek Tevfik Doğukan Pala, 15 dakika forma şansı buldu. Kulübün altyapısında yetişip arada bir sezon Adanaspor'a geçen 1991 doğumlu Turgut Gül'se bu sezon forma giymedi. Kulübün altyapısından yetişen ve profesyonelde 2. sezonunu geçiren 1991 doğumlu savunma oyuncusu Uğur Kaynak ve sezon başında altyapıdan a takıma yükselen 1993 doğumlu sol bek Doğuhan Erdoğan da Turgut gibi forma şansı bulamayanlardan. 

Kariyerinde 26 genç milli takım maçı bulunan eski Beşiktaşlı Soner Ergençay, 32 maçta forma giyerek orta sahanın en önemli futbolcularından oldu. Sol açık olarak görev yapan 1988 doğumlu Soner, 8 de gol attı. Forvet arkası olarak da oynayabilen sağ açık Raşit Sevindir'se 29 maçta 6 gol buldu. Fenerbahçe altyapı kökenli Raşit, 1986 doğumlu. Ön libero olarak oynayan ve Eyüpspor'da 2 sezon hariç kariyeri boyunca Adana Demirspor forması giyen 1983 doğumlu İlhan Aydoğdu, 30 lig maçında oynadı. Bakırköyspor altyapısında yetişen 1987 Avustralya doğumlu orta saha oyuncusu Emre Hasan Balcı da 28 maçta 7 gol kaydederek önemli katkı yaptı. Futbola Adana Demirspor'un ezeli rakibi Adanaspor'da başlayan ve kulüpte 3. sezonunu geçiren 1983 doğumlu defansif orta saha Lütfi Tanıl Özer ise 3 maçta görev aldı. Takımda 3. sezonunu geçiren 1983 doğumlu Halil Cihan Ünal, 1 lig maçına ilk 11'de başlayıp 11 lig maçına sonradan dahil oldu. Kanatların iki ucunda da oynayabilen ve takıma devre arasında Ünyespor'dan katılan 1980 doğumlu Taner Taşcı, 7'si ilk 11 olmak üzere 13 kez görev aldı. Yine Ünyespor'dan gelen ve kanatta oynayan 1988 doğumlu Rıdvan Koçak da 12 maçta oynadı. Mayıs ayında sözleşmesi feshedilen Ankaragücü altyapı kökenli 1984 doğumlu orta saha oyuncusu Necati Demirhan 9 kez ilk 11'de görev aldı. Devre arasında altyapıdan alınıp profesyonel yapılan 1995 doğumlu Tolga Aktay, 5 kez 17 Yaş Altı Milli Takım'a seçilmiş bir oyuncu. Tolga bu sezon yalnızca 4-0 kazanılan Denizli Belediyespor maçının ikinci yarısında forma buldu. Adana Gençlerbirliği'nden devre arasında takıma katılan 1992 doğumlu Mahsun Aksoy ise forma şansı bulamadı. 

Kayseri Erciyesspor ve Samsunspor'dan hatırladığımız 1981 doğumlu forvet Burhan Coşkun 23 lig maçında 5 gol attı. Zaman zaman sağ açıkta, zaman zaman da forvette kullanılan 1986 doğumlu Erçağ Evirgen 30 maçta 3 gol kaydetti. Kulübün bu sezon en çok gol bulan oyuncusuysa, devre arasında Çaykur Rizespor'dan kiralanan İlyas Çakmak. Oynadığı 19 maçta 10 gol atan (ki play-off finalinde attığı gol, en anlamlı olanıdır) İlyas, Dardanelspor altyapısından yetişmiş ve 1 kez 18 Yaş Altı Milli Takım forması giymiş. Nisan ayında profesyonel yapılan 1994 Muhittin Tümbül ise sahaya henüz çıkmadı. Kulübün altyapısından yetişen, geçtiğimiz sezon Coca-Cola Akademi U18 Ligi Çukurova Grubu Gol Kralı 1993 doğumlu Serdar Döndü ise  hiçbir resmi maçta forma giymedi.